Chiếu sáng mặt dựng tăng cường ngoại thất tòa nhà – phần 2

Cuộc sống về đêm ở các thành phố ngày càng trở nên sôi động. Điều này tạo cơ hội cho các tòa nhà phô trương kiến trúc của chúng bằng cách chiếu sáng tòa nhà. Nói cách khác là chiếu sáng mặt dựng hay chiếu sáng mặt tiền. Một con phố được bao quanh bởi các tòa nhà được chiếu sáng nghệ thuật tạo ra sư quan tâm và khuyến khích khám phá khu vực đó. Nó mang lại cảm giác an toàn và gia tăng lượng người qua lại, từ đó thúc đẩy hoạt động kinh doanh vào ban đêm trong khu vực. Điều này thường đúng đối với các khu vực có tòa nhà thương mại như tòa nhà văn phòng, khách sạn và trung tâm mua sắm.

Tuy nhiên, các tòa nhà dân cư cũng được hưởng lợi từ chiếu sáng mặt dựng nhưng nó phải tinh tế hơn so với các tòa nhà thương mại. Chủ nhân của những ngôi nhà riêng này như biệt thự, cung điện cũng thích có mặt dựng được chiếu sáng vì nhiều lý do tương tự như đã nêu ở trên đối với các tòa nhà thương mại.

Các khía cạnh cần xem xét trong thiết kế chiếu sáng mặt dựng

Có nhiều cách để chiếu sáng một tòa nhà. Đối với thiết kế chiếu sáng mặt dựng, các khía cạnh sau cần được xem xét:

• Loại công trình, tức là khu dân cư/văn phòng/khách sạn/trung tâm mua sắn và các tòa nhà cao tầng/thấp tầng.
• Vị trí và tầm nhìn của tòa nhà, tức là trung tâm thành phố/ngoại ô/bờ song…
• Tác động môi trường từ các bộ đèn được lắp đặt như chói sáng hay ô nhiễm ánh sáng,…
• Khoảng cách và mối quan hệ với các công trình liền kề.
• Vật liệu mặt tiền như đá/bê tông/kính,…
• Tích hợp bộ đèn với kiến trúc tòa nhà.
• Dễ dàng tiếp cận thiết bị chiếu sáng để sửa chữa, bảo dưỡng

Chiếu sáng mặt dựng nhằm tăng thêm vẻ đẹp kiến trúc tòa nhà

Điều này có thể được thực hiện bằng cách chiếu sáng các yếu tố được lựa chọn của kiến trúc tòa nhà. Hình dạng, màu sắc và kết cấu hoa văn tòa nhà có thể dễ dàng được xác định bằng cách lựa chọn và bố trí thích hợp các bộ đèn hòa hợp với kiến trúc mặt tiền. Các tòa nhà có lớp hoàn thiện mờ chủ yếu là màu sáng như bê tông sơn, đá hoàn thiện mờ và tấm nhôm thường được chiếu sáng vì kết cấu của chúng phân tán ánh sáng theo mọi hướng làm cho bề mặt có thể nhìn thấy được từ mọi hướng. Hiện tượng này làm cho việc chiếu sáng các bề mặt này trở thành lựa chọn khả thi nhất khi chiếu sáng mặt dựng.

Các mặt tiền bằng đá bóng và tấm nhôm hoàn thiện mặt nhẵn tán xạ ánh sáng tương đối ít. Do đó, với phương pháp chiếu sáng từ dưới lên (uplighting) cần nhiều lumen hơn từ các bộ đèn để tạo ra lượng ánh sáng đủ lớn như với bề mặt mờ. Những bề mặt như vậy sẽ tạo ấn tượng tốt hơn nếu được chiếu sáng bằng đèn lắp ở phía trên chiếu xuống. Chiếu sáng hắt lên (uplighting) vào mặt dựng kính thường không hiệu quả trừ khi kính có kết cấu chạm khắc, tức là có bề mặt thô ráp. Tòa nhà bằng kính được chiếu sáng, đặc biệt những tòa nhà có ánh sáng đổi màu sẽ được chiếu sáng do ánh sáng phản chiếu từ bề mặt mờ như khung giữ các tấm kính. Hầu hết ánh sáng đi vào tòa nhà gây chói phiền toái, khó chịu cho cư dân.

Ánh sáng dư thừa được chiếu vào bầu trời góp phần gây ô nhiễm ánh sáng. Chiếu sáng từ trên xuống cũng không hẳn đã tốt vì ta sẽ nhìn thấy hình ảnh phản chiếu của đèn gây chói mắt khó chịu cho người đi bộ ở khu vực lân cận. Những tòa nhà như vậy được làm nổi bật bằng các nguồn sáng được nhúng trong các yếu tố mặt tiền của tòa nhà như khung kính hoặc bằng cách chiếu ngược sáng (backlighting) các tấm kính mờ

Sự ra đời của đèn LED đã mở rộng khả năng thiết kế với kỹ thuật chiếu sáng mềm dẻo do chúng có sẵn nhiều kích cỡ, hình dạng khác nhau, tuổi thọ dài hơn, khả năng thay đổi màu sắc và hiệu quả cao. Với sự trợ giúp của đèn LED, phương pháp chiếu sáng mặt dựng kính đã tăng lên rất nhiều. Từ những điểm và đường ánh sáng đơn giản xác định hình dạng tòa nhà cho đến mặt dựng bằng kính hoàn chỉnh được bao phủ bởi các điểm hoặc đường thẳng để hiển thị nội dung, hình ảnh (media façade), đèn LED đã trở thành phương pháp chiếu sáng mặt dựng hiệu quả.

Ngay cả khi chiếu lên theo kỹ thuật chiếu sáng cổ điển trên bề mặt mờ cũng đã được cải thiện nhờ đèn LED do chúng có kích thước nhỏ và hiệu suất chiếu sáng cao. Có thể dễ dàng tích hợp các bộ đèn LED vào bên trong kiến trúc sao cho chúng quá dễ thấy vào ban ngày.

Ô nhiễm ánh sáng

Chiếu sáng mặt dựng mặc dù có rất nhiều lợi ích nhưng cũng có thể gây bất lợi cho môi trường nếu không được thiết kế, lắp đặt, đúng mục đích và kiểm soát đúng. Kỹ thuật chiếu sáng uplighting là nguyên nhân chính gây ra ô nhiễm ánh sáng vào bầu trời. Điều này là do các bộ đèn nằm gần với bề mặt thẳng đứng được chiếu sáng phải được nhắm gần như là song song với bề mặt dẫn đến phần lớn ánh sáng thoát vào bầu trời đêm. Điều này trở nên tồi tệ hơn khi sử dụng đèn có góc chiếu lớn và hướng không chính xác.

Ô nhiễm ánh sáng làm sáo trộn hành vi về đêm của chim và côn trùng, từ đó ảnh hưởng đến quá trình thụ phấn của thực vật. Nó cũng ảnh hưởng đến chúng ta là con người. Đèn LED có hàm lượng ánh sáng xanh lam (blue) cao hơn so với đèn HID. Ánh sáng xanh làm chậm hoặc ngừng giải phóng hormone ngủ là melatonin khiến chúng ta khó ngủ hơn. Do đó, chiếu sáng mặt dựng đặc biệt là ánh sáng trắng lạnh và ánh sáng xanh lam cần phải được áp dụng cẩn thận với mặt tiền. Có thểm giảm thiểu sự tràn ánh sáng bằng cách di chuyển các bộ đèn ra xa bề mặt và hướng chúng về phía mặt tiền sao cho tất cả ánh sáng đều được chiếu vào mặt tiền. Sử dụng cửa chớp và nắp che sẽ giúp kiểm soát ánh sáng tràn ra ngoài. Khả năng chiếu quét (washing) xuống bề mặt cũng phải được nghiên cứ để loại bỏ ánh sáng tràn vào bầu trời.

Ô nhiễm ánh sáng có thể được giảm hơn nữa bằng cách giảm độ sáng hoặc đúng hơn là tắt tất cả các tính năng trang trí không cần thiết chiếu sáng đêm khuya, chẳng hạn như sau nửa đêm, chỉ để lại hệ thống chiếu sáng nhận dạng thương hiệu và an ninh tối thiểu của mặt dựng

Những yếu tố chiếu sáng khác góp phần vào chiếu sáng mặt dựng

Ánh sáng nội thất có thể nhìn thấy qua cửa sổ là yếu tố nổi bật nhất. Nó không được điều khiển cùng với chiếu sáng mặt tiền. Do đó, nó là một yếu tố khác góp phần tạo nên khung cảnh ban đêm tổng thể của tòa nhà. Hệ thống chiếu sáng mặt dựng không hoàn chỉnh nếu không có hệ thống chiếu sáng chức năng.

Chiếu sáng chức năng thường được yêu cầu là tìm đường, thường được đặt ở các vùng lân cận của tòa nhà như lối vào, đường dốc, bậc thang, góc tòa nhà…Chiếu sáng mặt tiền ở mức độ đường phố cũng góp phần vào chiếu sáng chức năng. Ví dụ, đèn downlight âm tường chiếu wall grazing được gắn để làm nổi bật các cột cũng sẽ chiếu sáng san bên dưới, do đó góp phần vào chiếu sáng lối đi khi cần thiết. Do đó, cả hai yếu tố chiếu sáng phải được phối hợp để giảm thiểu số lượng đèn được sử dụng, do đó giảm chi phí ngân sách và tiết kiệm năng lượng. Các bộ đèn được chọn phải phù hợp với kiến trúc và không làm mất thẩm mỹ ban ngày.

Chiếu sáng cảnh quan như chiếu sáng cây cối và chiếu sáng lối đi dành cho người đi bộ và khu vực chỗ ngồi cũng phải được xem xét khi thiết kế chiếu sáng mặt dựng vì những thứ này sẽ trở nên nổi baath khi một người tiến đến lối vào tòa nhà. Do đó, thiết kế và hiệu xuất của chúng cần phải được cân nhắc.

Tóm lại, có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến thiết kế chiếu sáng mặt dựng từ chiếu trên mái đến cảnh quan bên dưới. Những điều này cần phải được xem xét cẩn thận vì chúng tác động đến tòa nhà cũng như môi trường xung quanh. Sau đây là ví dụ về chiếu sáng mặt dựng mà chúng tôi xem xét hầu hết các yếu tố được mô tả bên trên

Phân tích một vài dự án chiếu sáng mặt dựng

Hình ảnh cho thấy một ví dụ về cách lựa chọn cẩn thận các yếu tố mặt dựng được chiếu sáng, có thể làm nổi bật hình dạng của tòa nhà. Đây là mặt dựng của lối vào chính của một biệt thự ở Dubai. Tâm điểm của chiếu sáng mặt dựng là lối vào, đó chính là vòm mái đầu hồi. Các bức tường của mái vòm này được chiếu sáng bằng đèn thanh âm đất. Ánh sáng tắt dần khi lên đến đỉnh và được đón bởi mái dốc nghiêng, do đó xác định hình dạng của vòm. Phân bố chùm ánh sáng rộng hơn bao phủ một phần chính của mặt dưới vòm

Vì các bộ đèn được đặt cách xa đường chính lối vào nên chúng không gây chói mắt trừ khi người ta đến gần các bộ đèn. Vào ban ngày, những bộ đèn này được đặt kín đáo vì chúng được lắp chìm dưới đất. Đèn thanh được lắp ẩn để làm nổi bật các bậc cầu thang. Vì khách hàng không thích đèn nấm, cảnh quan được nâng lên phía trên lối đi tạo ra các bậc che đi đèn thanh chiếu sáng lối đi và khu vực dừng chân. Bốn bức tường nổi bật ở hai bên lối đi là điểm sáng của tòa nhà chính. Điều này là cơ hội để tạo hiệu ứng nổi bằng cách dùng đèn linear light giấu đằng sau quanh chu vi bức tường. Mặt tiền của những bức tường này cũng được chiếu sáng để bổ sung cho mặt tiền bằng đá bên ngoài gần điểm dừng chân. Không có đèn nào được đặt trong nước vì nó sẽ hoạt động như một tấm gương phản chiếu vòm, tường và cây cối. Ánh sáng nội thất và cảnh quan cũng góp phần tạo nên tầm nhìn tổng thể tòa nhà vào ban đêm.

 

Liên hệ với chúng tôi ngay nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp thiết kế chiếu sáng mặt dựng độc đáo và bắt mắt để thắp sáng tòa nhà của bạn